Trong các ngày từ 3-5/11/2015, Hội nghị lần thứ 5 của Ủy ban Hệ thống Thống kê Cộng đồng ASEAN (ACSS) đã được tổ chức tại Cyberjaya, Malaysia. Tiến sĩ Abdul Rahman Hasan, Tổng cục trưởng Cục Thống kê Malaysia (DOS) và Tiến sĩ Samaychanh Boupha, Tổng cục trưởng Cục Thống kê Lào đồng chủ trì Hội nghị.

Hội nghị quy tụ các Thủ trưởng cơ quan Thống kê quốc gia (NSO) của các nước thành viên ASEAN (AMS) để khẳng định lần nữa sứ mệnh sản xuất số liệu thống kê chuẩn xác, kịp thời và có tính so sánh theo hướng tầm nhìn về một ACSS sẵn sàng cung cấp số liệu thống kê chất lượng cao hỗ trợ xây dựng Cộng đồng ASEAN. Đồng thời, cam kết hỗ trợ tăng cường năng lực thống kê của AMS và Ban thư ký ASEAN để đáp ứng tốt hơn những yêu cầu về dữ liệu tổng hợp đa dạng hơn và chi tiết hơn trong bối cảnh hội nhập ASEAN càng ngày càng sâu rộng và để giám sát hiệu quả hội nhập khu vực.

Ủy ban Hệ thống Thống kê Cộng đồng ASEAN (Ủy ban ACSS) đã được công nhận là một cơ quan của khu vực trong Hiến chương ASEAN do Ủy ban các Đại diện thường trực tại ASEAN thông qua vào tháng 9/2015. Để củng cố và tăng cường hơn nữa ACSS, các cơ quan thống kê quốc gia (NSO) đã nỗ lực xây dựng và thông qua các khuôn khổ và cơ chế thể chế như: (1) xem xét và sửa đổi luật thống kê ở một số AMS; (2) xây dựng và điều chỉnh Chiến lược phát triển thống kê quốc gia; (3) thực hiện Bộ quy tắc của ACSS (CoP) về Môi trường thể chế, quy trình thống kê và đầu ra thống kê như những phương tiện quan trọng đảm bảo độ tin cậy, trách nhiệm và tiêu chuẩn chuyên môn cao nhất trong việc xây dựng, sản xuất, phổ biến và tuyên truyền số liệu thống kê ASEAN.

Ủy ban ACSS kêu gọi các NSO tự đánh giá dựa trên các khía cạnh của Môi trường thể chế và cam kết tuân thủ những nguyên tắc cơ bản về thống kê chính thức của Liên Hợp Quốc. Ủy ban ACSS cũng thông qua Kế hoạch Chiến lược ACSS giai đoạn 2016 – 2025 để hỗ trợ các Ủy ban của tất cả các cơ quan trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN mở rộng chiến lược của họ đến năm 2025. Ngoài ra, Kế hoạch Chiến lược ACSS 2016 – 2025 xác định sự cần thiết của việc đánh giá Khung mở rộng đối với sự phát triển bền vững của Thống kê ASEAN, sự cần thiết của việc cung cấp dữ liệu tổng hợp chi tiết hơn để hỗ trợ hoạch định chính sách trong khu vực, cũng như tầm quan trọng của phát triển thống kê quốc tế trong các lĩnh vực của các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG), dữ liệu mở, dữ liệu lớn, và sử dụng dữ liệu về không gian địa lý. Ủy ban ACSS lưu ý các quốc gia nhanh chóng đưa ra ý kiến về danh sách các chỉ tiêu SDG ban đầu.

Để đáp ứng các nhu cầu ngày càng tăng và những nhu cầu dữ liệu đang nổi trong khối ASEAN cũng như cộng đồng thế giới, nhận biết tầm quan trọng của thông tin thống kê trong giám sát và đánh giá tác động của Bản kế hoạch của ASEAN, ủng hộ thực hiện đo lường tiến bộ của Ủy ban Thống kê Liên Hợp Quốc trong việc thực hiện khung chương trình nghị sự phát triển sau 2015 và các vấn đề cấp bách khác, Ủy ban yêu cầu sự hợp tác và phối hợp mạnh mẽ trong Hệ thống thống kê quốc gia (NSS) trong việc thực hiện thống nhất mẫu các chỉ tiêu thống kê ASEAN (ASI). Một ACSS có năng lực và sẵn sàng đáp ứng cần phải có sự trao đổi và tham vấn giữa người dùng và người sản xuất số liệu ở cả cấp quốc gia và khu vực.

Ủy ban thông qua Chiến lược truyền thông ACSS, đẩy mạnh tuyên truyền thống kê sử dụng các thông điệp về dữ liệu và các công cụ trực quan (như infographics); phát hành các thông cáo báo chí ở cấp quốc gia và khu vực; thông tin về kết quả của các cuộc họp Ủy ban ACSS. Ngoài ra, xây dựng Bảng thuật ngữ thống kê (Glossary of Terms for Laymen) trên website của Bộ phận Thống kê ASEAN (ASEANstats) với mong muốn tăng cường sự hiểu biết và sử dụng số liệu thống kê ASEAN của các tổ chức liên quan và người dùng tin nói chung.

Ủy ban đánh giá cao sự hợp tác, giúp đỡ của các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển và đặc biệt sự tương trợ giữa các cơ quan, các nước thành viên ASEAN (ASEAN-help-ASEAN) nhằm tăng cường năng lực thống kê cho các nước trong khối. Đồng thời, Ủy ban kêu gọi các đối tác phát triển tiếp tục hỗ trợ về kỹ thuật, nhân lực, tài chính để giúp thu hẹp khoảng cách phát triển trong các lĩnh vực thống kê.